Nazmi Ergat kimdir? – Haberinolsun.net.tr

Toprak Barajların Çocukları adını ilk duyduğumda, 1960’lı yıllarda Hamidiye köyümün yılları geldi aklıma. Aşağı Karman köylerinden biriydi. Sadece tavanlar değil, her yer ve her şey topraktı. Evlerimizin duvarları ve tavanları topraktı. Yükümüzün altı banyosu vardı. Köyde taş yoktu. Yollar tozluydu.

İlkokulu bitirene kadar yazın hiç ayakkabı giymedim. Hep yalın ayak yürüdüm. Benim de oyunum yoktu. Karpuz kabuklarını iple bağlar, gemiler gibi tozların içinde yüzerdik.

Oyuncağım karpuz kabuğu, oyun arkadaşım ise komşumuz Fikret Demercy idi.

Kış ayları hayatımın en zor aylarıydı. Koyunlarımız vardı ve onlara ben bakıyorum. Okuldan eve geldiğimde eyerleri samanla doldurdum. Ben çocuktum ve gücüm eyere sarılıp tutmaya yetmedi. Onu dizlerim ve ayaklarımla ahıra iter ve hayvanları beslerdim. Bu görev bana ağabeyim tarafından verildi. Görevimi aksatmadan yapacağım. Babam Huka Ahmed adıyla tanınan bir çiftçiydi.

Mart ayında çok kar yağdı. Bu dönemde koyunlar kuzu idi. Koyun ve kuzuların buluşma anı çok ilginç olacak. Bazı koyunlar kuzularını kabul etmezler. Koyunları ve kuzuları yuvarlamaya yardım edeceğim. Köyümün ve çocukluğumun unutulmaz sahnelerinden biridir.

Çocukluğumda ve gençliğimde çiftçilik atlarla yapılırdı. Tarlalar nadasa bırakıldı. Biz çocuklar hasat zamanı moloz ve yığmaya alışkınız. Daha sonra saplar vagona yüklendi ve harman yerine taşındı.

Geçmişime baktığımda ne çocukluğum ne de gençliğim olduğunu görüyorum. Zor zamanlar geçirdik, zor hayatlarımız oldu. İlkokulu bitirdiğim yıl bir gün masada benimle ilgili bir konu gündeme geldi. Ağabeyim iki yıl liseye gitti ve sonra köye geri döndü. Önümde kötü bir örnek vardı. “O da okunmuyor” dediler. Dedem köyün imamının iddiasına itiraz etti. “Başjigeli’ye göndereceğim,” dedi, “bir hatıra yapacağım.” Başçigili Hoca, Kirman’da ünlü bir kişiydi. Kuran kursu öğretmeniydi ve sesi çok güzeldi.

Dedem Salih Ergat köyümüzün halkına Kuran öğretirdi. Bu nedenle ilkokula başlamadan önce dedemden Kuran’ı öğrendim ve Hatim’im oldu. Sonraki yıllarda dedem Kuran’ı unutmamak için beni arar, her gün bir sayfa okutur ve onu tatlılarla ödüllendirirdi. Köyde bir çocuğu mutlu edebilecek tek şey tatlılardı.

Dedem beni Karaman’a götürdü ve Başjigeli’ye teslim etti. Teyzemin evinde kalıyordum. Teyzemin kocası Almanya’daydı. Kaydet başladı. Köyden ve köydeki işlerden kurtuldum. “Kerman’a geldiğim için mutluyum. Bir hatıra olacağım.” Mutluydum.

Ertesi yıl, Kirman’da İmam Hatib Ortaokulu açıldı. Kur’an kursu öğrencileri olarak, bizi İmam Hatip’e yazdırın. İmam Hatib Lisesi 4 yıl, ortaokul 3 yıldı. İmam Hatip’te toplam 24 ders gördüğümüzü hatırlıyorum. Liseyi bitirmiş imam olabilir.

Liseyi bitirdim ama Kirman’da lise açılmadı. Kirman’da Kerman Lisesi ve Kerman Erkek Sanat Enstitüsü dışında okul yoktu. Bu okullar bizi kaydettirmedi, ortada kaldık. O günlerde çok ağladım. Çünkü çaresizdim.

Konya’da halalarım vardı. Konya’ya gittim, ticaret ortaokuluna kaydoldum. Birkaç gün sonra İmam Hatib’den arkadaşım Nafez Nader Nass’tan haber aldım. Bir akrabası Kırşehir valisinin bir arkadaşıydı. Onun sayesinde yeni açılan eril Kırşehir Sanat Enstitüsü’ne girdi. “Gelirsen seni de kaydettireceğiz ve aynı evde kalacağız” dedi.

Artık meslek endüstri lisesi olan okullar o yıllarda Sanat Enstitüsü idi ve çok prestijli okullardı. Türkiye’de sanayi gelişiyor ve orta personel ihtiyacı artıyordu. Eylül ayında Ticaret Lisesi’nden çıkış yaptım ve Kırşehir’e gittim. Kayıt için uzun bir kuyruk var. kayıt olamadım. Nafez Nader ile valiye gittik. Kabul ettik, okul müdürünü aradık. Okula resmi bir arabayla gönderildik. Okul müdürü odadaki bir sepeti göstererek, “Kağıtları sepete bırak, yarın okula gel” dedi.

Şimdi Erkek Sanat Enstitüsü’nde öğrenciydim. Okulumuz şehir dışındaydı. Ama içimde beni terk etmeyen bir korku vardı. Okulda her anons yapıldığında, bizi yanlışlıkla kaydettiklerini bildireceklerinden korktum.

Kırşehir’in yanıtı endişelerimin yerini aldı. Kiralık bir evde kalıyorduk. Evin zemini betondu. Talaş yakıyorduk ve üzerimizi halıyla örtmemize rağmen bir türlü ısınamadık. Akşamları kafeye gider, ısınırken ders çalışırdık. Hafta sonları termal kaplıcaya giderdik ve havuzu vardı. Orada banyo yapıyorduk. Öte yandan Konya’da ilkokul öğretmeni Hasan Akgül’ün bulunduğu Kirman’a dönüş yollarını arıyorduk. Ona bir mektup yazdım. Kırşehir’den Konya’ya gelmek istediğimi söyledim. “Konya’ya kayıt olacağım” deyince dışarı çıktık ve Kirman’a döndük.

Babam ve Nafez Nader Nas’ın babası bizi Karman Erkek Sanat Okulu’na götürdü. Ancak çok sayıda öğrenci olduğu için kayıt olamayacaklarını söylediler. Sonra, “Okul yardımcı olursa, çocuklarınızı kayıt edeceğiz” denildi.

Arkadaşımın babasının maddi durumu iyiydi ve okula yardım edebileceğini söyledi. Babam sessiz kaldı. İkisi de Tornalama-Tesviye departmanına kaydoldular ve Vices gibi bazı aletler almamızı istediler.

1973-1974 yılları arasında Kerman Erkek Sanat Enstitüsü’nden mezun oldu. Aynı yıl üniversiteye giriş sınavına girerek Ankara Erkek Öğretmen Okulu’nda diplomamı aldım. Ön kayıt yaptırmam gerekiyordu. Ankara’ya gitmek için paraya ihtiyacım vardı. Babamdan para istemek için arkadaşım Naji’nin bisikletiyle Hamidiye’ye gittik.

Tarlalar sular altında kaldı, ekinler ve ailenin hiçbir geliri yoktu. Babam toprak çatımızı örtüyordu. Arkadaşım Nagy babamla konuştu ve kayıt için Ankara’ya gideceğimizi söyledi. Babam, “Benim dört arsam var. Her iki kardeşinin de hakkı var. Bu tarlaları satsam da nazmiyi nasıl okutabilirim?” dedi.

Ankara defteri açılmadan kapatılır. Üniversiteye kayıt olamadım. Bir süre sonra bazı arkadaşlar Pendik’te Faruk Süren’e bağlı “Makine Takım Sanayi” adlı bir şirkette çalışmaya başladı. Ben de gittim. İş bulma sınavına girdiler. Tüm soruları doğru cevapladığım için beni vardiyalı değil kalite kontrol altına aldılar. 20 kişilik bir evde kalıyorduk.

Bu arada Karaman Sümerbank iplik fabrikasının kapasitesinin artırılmasıyla birlikte ek bir tesis kurulacak. İstihdamın reklamını yapın. Kirman’daki tek sanayi tesisi Sümerbank Pamuk Sanayii idi. Tekstil olarak bilinir ve bu yüzden söylendi. Arkadaşlarım geri dönmeye karar verdiğinde yanlarına taşındım. Yeni tesis için makineler monte edilecek ve bir montaj ekibi alacaklar.

2 Aralık 1974’te sınava girdik, kazandık ve Sümerbank çalışanı olduk. Ayda 1200, günde 40, 900 net brüt. alıştık. Kurulum çalışmaları kışın başladı. Yaza kadar devam edin. Sadece tavan vardı, duvar yoktu. 18 derecenin altındaki soğukta ve zor koşullarda çalıştık.

Açık öğretime başladığım için askerlikten uzaklaştırıldım. Fabrika, dönemin Başbakan Yardımcısı Necmettin Erbakan tarafından açılmıştır. Bu arada aynı işyerinde çalışan Vadim Hanım ile tanıştık, 26 Haziran 1976’da evlendi. Girişte asgari ücretle üç yıl çalıştı. Düğünümüzü ve ev ihtiyaçlarımızı kendimiz karşıladık.

Yaş grubumuz siyasetin en kötü yıllarıyla karşı karşıya kaldı. Sanat Enstitüsünden tanıdığım, sevdiğim ve yardım ettiğim arkadaşlarım bile birbirine zıt bakışlara sahipti. Birinci Ulusal Cephe hükümetinden sonra sağ ve sol arasındaki bölünme arttı. Hatta bir grubun fabrikanın içine girdiği günler bile oldu.

1977’de askere gittim, 1979’da döndüm. Aynı işe devam ettim. Maaşım 3600 liraydı. Kızım Emile doğdu. Onu anaokuluna götürmek için bir arabaya ihtiyacımız vardı. Ama araba alacak durumda değildik. 36 bin liraya taksitle scooter aldım. Aynı yıl Antalya meslek yüksekokulunun makine ve motor bölümünü kazandım. Antalya Summerbank sosyal tesislerinden yararlandım ve işimden ayrılmadan diplomamı aldım.

Makine bakımında yüksek lisans yaptım. 1983’te sendika seçimi vardı. Taksif şubesine beni aday göstereceklerdi. Ailemle Alanya’da bir çadırda tatildeyken arkadaşlarım bana ulaşamadı. Bugünkü gibi iletişim araçlarının olmadığı yıllarda. Tatilden döndüğümüz gün delege olacağın son gün. talebimi ilettim.

Hayat sürprizlerle dolu. Kerman’a bir gün geç dönseydim, sendika gezim bugün aynı olmayabilirdi. Ekim 1983’te yapılan Genel Kurul’da Türkiye Tekstil, Örme, Konfeksiyon ve Deri Sanayii İşçileri Federasyonu’nun (Tekseif) Kirman şubesi başkanlığına seçildim. O yıllarda genel kurullar üç yılda bir yapılırdı. Beşinci Genel Kurul’dan sonra 1995 yılında Ankara Başkan Yardımcılığı görevine aday gösterildim ve 17 Eylül’de bu göreve seçildim.

Üç dönem yani 12 yıl Taksif Birliği Başkan Yardımcılığı görevini yürüttü. 2007 yılında Genel Başkanlığa aday gösterildim ve Nisan ayında yapılan Genel Kurul’da Taksif Sendikası Genel Başkanlığına seçildim. 2007 yılından beri bu görevdeyim.

8-11 Aralık tarihlerinde Türkiye Sendikalar Konfederasyonu (Türk-İş) 21. Olağan Genel Kurulu toplandığında, genel örgüt sekreterliğine seçildim. 3 Eylül 2013 tarihinde Yönetim Kurulu kararı ile Türk-İş’te Eğitim Genel Sekreterliği görevine atandım. Türkeş’in 6 Aralık 2015 tarihinde yapılan 22. Olağan Kongresi’nde Milli Eğitim Genel Sekreteri seçildim.

Sümer Holding’in özelleştirme kapsamına alınan 6 fabrikası arasında hem Karaman’ın sosyal, ekonomik ve kültürel hayatında, hem de iş ve aile hayatımda önemli bir yer tutan Karaman Tekstil vardı. Özelleştirmeyi önlemek için çok çalıştık. Başarılı olamadık. O günler hayatımın en zor günleriydi. Bu fabrikalarda 34 bin işçi vardı. Kerman vasat bir fabrikaydı. Son askerlik 1984’te gerçekleşti. 1.150 işçisi vardı.

Şube başkanlığım sırasında bir kooperatif kurduk ve Jons Kent’te uygun arazi bulduk. Çalışanların yüzde 90’ı ev sahibi oluyor. Ne yazık ki, bugün fabrika işçileri bu fırsata sahip değil.

Bugün Sümerbank’ın 24 fabrikasının hiçbiri yok. Devlet istihdam sağlamayı amaçlarken, çalışanlarını işsiz bıraktı. Küresel bir olaydı ve Türkiye’yi de etkiledi. o yıllarda neoliberalizm veya küresel ekonomi tarafından dayatılan

Şimdi Kerman’daki fabrika sahasında bir alışveriş merkezi var. Yanından geçerken kafamı ters yöne çeviriyorum. nefes alamıyorum Ben kimseyi suçlamıyorum. Kirman’daki tekstil fabrikasının kente katma değer olarak katkısı, Kirman’daki toplam tarımsal gelirden daha yüksek oldu. Fabrikadaki işçiler arasında yakın bir ilişki vardı. Arkadaşlarımın unutamadığım isimlerini sık sık söylerim.

Kerman’dan ayrılmadım. Karaman’a olan aşkım hep içimde. 25 yıldır Ankara’dayım ama genellikle her Cuma akşamı Kirman’a gidip Pazartesi sabahı dönüyorum. Oğlum Onur ve kızım Sibel, Kirman’a yerleşti. Emekliliğimde zamanımın çoğunu Kerman’da geçirmeyi planlıyorum. Bu nedenle Hamidiye’de büyük bir elma bahçesi yaptırdım ve her tarafı toz içindeydi. Köyüm için örnek bir proje ve ilk yeşil örtü oldu. Bahçemde ağaçların serinliğini hissederken, yollarda yalın ayak koşan çocukluğumun ritmini hiç unutmadım.

Bu içerik, Türk dilinin Kirman’da 744. günü ve Yunus Emre’nin ölümünün 700. yıl dönümü münasebetiyle Anı Bisküvi Kültür Yayınları tarafından İbrahim Rivki Büyükalın imzalı, Anı Bisküvi Kültür Yayınları tarafından yayınlanan “Damlı Evlerin Çocukları 2” adlı kitaptan alınmıştır. İzinsiz kopyalanamaz. Telif hakkı yazarın izniyle Haberinolsun.net.tr’a aittir.