İmla kuralları Ders notları Dersin kısa özeti
Yazma kuralları
Kelimelerin ve harflerin yazımıyla ilgili de belirli kurallar vardır. Şimdi onları ayrı ayrı göreceğiz.
büyük harflerin kullanıldığı yerler
- Her cümle büyük harfle başlar. Ancak zincirleme cümlelerde cümleler arasında noktalı virgül kullanıldığında bu etiketi takip eden cümle küçük harfle başlar.
“Her sabah erken kalkarım, işe geç kalmamaya çalışırım.”
Cümlede ilk cümle büyük harfle başlarken, ikinci cümle küçük harfle başlar.
- Kitap, dergi, kurum, kuruluş ve diğer özel adların adları her zaman büyük harfle başlar.
“ben buyum Biz yalnızız Hikayeni gerçekten beğendim.”
“en sonunda Milli Eğitim Bakanlığı‘da bir iş buldum.
- Özel adlara eklenen soyadlar ve unvanlar, ister özel addan önce ister sonra gelsinler büyük harfle başlar.
“Eğer bunu yaparsa Mustafa’nın trompet Evet öyle.”
“Bugün biz Avukat Bay Reda gelecek.”
- Ay, Güneş, Dünya ve diğer gezegenlerin adları gerçek anlamda kullanılıyorsa büyük harfle, mecazi anlamda kullanılıyorsa küçük harfle başlar.
“Şu anda Dünyadan güneşe Mesafe malum.
Altı çizili kelimeler tam anlamıyla cümlede yer aldığından büyük harfle başlar ve ekler kesme işareti ile ayrılır.
“Haberi duyunca dünyalar Benmişim gibi görünüyor. “
Cümlede altı çizili sözcük mecaz olduğundan küçük harfle başlar ve ekler birbirinden ayrılmaz.
- Yönerge isimleri, gönderdikleri isimden önce geliyorlarsa (yani bir sıfat iseler) büyük harfle, ondan sonra geliyorlarsa küçük harfle başlarlar.
bu derste kuzey Anadolu’yu göreceğiz.”
Bu Anadolu oturumunda kuzey göreceğiz.”
Birinci cümledeki altı çizili kelime sıfat olup büyük harflerle, ikinci cümlede ise isim olup küçük harfle yazılır.
- Tarihler arasında kullanılan gün ve ay adları büyük harfle başlar.
30 mart 1994 Pazartesi Bir zamanlar bir oğlum vardı.
Her yıl Mart ayında buraya gelirler.
Cümlelerinde tarihler arasında kullanıldığı birinci cümlede büyük harfle başlayan “mar” sözcüğü tarihler arasında olmadığı için ikinci cümlede küçük harfle başlamaktadır.
Pozisyon sorusunu “MI” yazın
- Bu edat, kendisinden önceki kelimeden ayrı ve onu takip eden eklerin yanına yazılır.
“Çünkü bunu biliyor Sen misin??
“bu olay Emre ne Söylemek?”
Yanlış
“bu olay bana ne emredeceksin Söylemek?”
Doğru
Yazma komplikasyonları
- Yinelenen transkripsiyonu oluşturan kelimelerin arasına noktalama işaretleri eklenmez.
“bana ne oldu tek tek Söylemek.”
Yanlış
Ah Priya Bir dereceye kadar İki saatte bir gelir.”
Yanlış
Cümlelerinde birinci cümlede virgül, ikinci cümlede kısa çizgi yazım hatalarına neden oluyordu.
- Takviyeli kelimeler her zaman yanlarına yazılır.
“balina avcılığı Sen erkeksin, sağlıklısın, biraz çalış.
denizci hayatı
- Numaraların isimleri birbirinden ayrı yazılır.
“Yirmi iki bin sekiz yüz altmış yedi lira arttı.”
- Sayı ekleri sayının okunuşuna göre getirilmelidir.
rekabette VI olduğum için mutluyum.”
Cümledeki altı çizili sözcük yanlış yazılmış. Çünkü sayıyı yazılı olarak yazarsak “altıncı” olur yani fazladan gelen sayı “-s” olur.
“Sabah 3’te geleceğini söyledi.”
Ekteki cümlede hata var. “Üç” kelimesi bir katı ünsüzle bittiği için, ek de bir katı ünsüzle, yani “3” ile olmalıdır.
Bağlayıcı “KI” yazılı
Türkçe’de üç tür “ki” vardır: ilgi zamiri, sıfat eki ve bağlaç. İlk ikisi bir önceki kelimenin yanına, son ikisi ayrı ayrı yazılır.
Bir ilgi zamiri her zaman bir ismin yerini alır ve bir cümleden çıkarılamaz.
“Senin araban yeni ve bizimki biraz eski.”
Cümlede “-ki”, aracın adı ile değiştirilir.
Sıfat eki, eklendiği kelimeye ait bir ismin sıfatı haline gelir. Cümleden çıkarılamaz.
çantandabana göre Kalemleri çıkaralım.”
Bağlaç ki bir cümlede açıklama anlamını verir. Cümleden çıkarıldığında cümlenin anlamı bozulmaz. Çekimli fiillerden sonra gelen “ki” her zaman bir bağlaçtır.
“Baktım bana göre yanına gittim.”
“Hey bana göre Bunu bana o yaptı, herkes yapar.
“DE” konnektörü yazın
Türkçede iki tür “de” vardır: durum eki ve bağlaç durumu.
Cümlede yer ve zaman belirtmek için ek hali kullanılır ve cümleden çıkarıldığında cümlenin anlamı bozulur.
“Beni istasyonda bekle.”
“Geldiğinde beni arayacaktı.”
Cümlelerindeki ‘de’yi kaldırırsak cümlenin anlamsızlaştığını görürüz.
“Ayrıca” terimi, cümlede başka şeyler olduğunu gösterir. Cümleden çıkarıldığında cümlenin anlamı daralır ama bozulmaz.
“Ey İtibaren gelecek misin?”
“düşünce Ve İtiraf etmedi.
Cümlelerindeki “de”yi kaldırırsak, ilk cümlede başka şeyleri olduğu anlamı ortadan kalkar ama cümle yine de anlamlıdır. İkincisinde büzülme olmaz.
“Bu soru hiç bu zor değil.
Yanlış
“Bu soru hiç İtibaren zor değil.
Doğru
Bizimle Yunus’ta gelecek mi?
Yanlış
Bizimle Yunus da gelecek mi?
Doğru
Yusuf Bilmiyordu, kimse bilmiyor.
Yanlış
Joseph kim Bilmiyordu, kimse bilmiyor.
Doğru
Yazılı birleşik kelimeler
Bileşik sözcükler her zaman yan yana yazılır, ancak bazı birleşik fiiller ve birleşik sıfatlar ayrı yazılır.
Buna göre, kanonik öbek fiiller (uymak, sürekli, ilerlemek, yaklaşmak fiilleri) her zaman yazılır.
“Gelebilir, gidebilir, bakabilir, şaşı”
Yalın sözcükte türetme veya türetme varsa bitişik, yoksa ayrı yazılır.
“Seyahat et, dayan ve hisset”
Anlam bütünleşik fiillere gelince, bunların belirli bir kuralı yoktur, bazıları bitişik, bazıları ayrı yazılır.
“Pes etme, pes etme”
İki kelimelik birleşik kelimeler anlamlarını kaybederek yanlarına yazılan kelimelerden farklı bir anlam kazanırlar. Bileşik kelimeleri tekrar ziyaret edin.
“Bu kenar mahalle kimin için?”
“Böyle gelişigüzel konuşmayı kes.”
Burada bazı bozuk kelimelere değinmeden geçmeyelim.
“Hangi Ortalıkta bir sorun yok.”
“sayı Soru zor değildi.
“Sayısı İnsanlar kıyafetlerine bakmıyor.”
“az bir kelime Bunların birçoğu sinirli.”
“İzin vermek Ta ki bir gün bana gel diyene kadar. “
Karışık kelimeler
Bazı kelimeler, sesler değiştirildiği için genellikle yanlış yazılır. Birkaç tanesini gösterelim.
yanlış – haksız – haksız
temel bir & kırp |
–
– – |
İş
Etki ışık |
®
® ® |
doktor
Yanlış Sadece göz açıp kapayıncaya kadar |
s
yanlış – haksız – haksız yalnızlık göz açıp kapayıncaya kadar |
KISALTMALARIN YAZIMI
- Kelimelerin ilk harfleri alınarak oluşturulan kısaltmalar her zaman büyük yazılır. Bu kısaltmalara eklemeler yapılırken harflerin ifade ettiği kelimeler söylenmez, sadece harfler okunur.
“ÖSS’de başarılı olamadı.”
Cümle içinde harflerle ifade edilen kelimeleri söylersek ek “öğrenci seçim testi” şeklinde olacaktır. Kısaltıldığında “de” oldu.
Kaynak:www.derszamani.net
Diğer gönderilerimize göz at
[wpcin-random-posts]
İlk Yorumu Siz Yapın