Türkiye’de ticaret
Kâr amacıyla mal ve hizmet alım satımına ticaret denir. Ticaret yapabilmek için arz ve talep olması gerekir. Geçmişten günümüze ticari mekanlar büyük değişimler göstermiştir. Bir zamanlar şehirlerin gözde alışveriş mekanları olan mahalle bakkalları, manavlar ve çok katlı mağazalar yerini günümüzde süpermarketlere bırakmıştır.
Ülkemizde ticaret ve Türkiye’de iç ticaret ve dış ticaretin önemi Coğrafya dersi
Nüfus büyüklüğü, ulaşım imkanları, ekonomik faaliyetler ve üretim ticareti etkileyen faktörlerdir.
Ticaret üç şekilde yapılır. Ülke sınırları içindeki ticarete iç ticaret, ülkeler arası ticarete dış ticaret, bir ülkenin ulaşım sistemlerinin farklı ülkeler arasındaki ticarette kullanılmasına ise transit ticaret denir.
yerel ticaret
Türkiye büyük bir iç ticaret hacmine sahip bir ülkedir. bu durum;
■ Ülke nüfusunun fazla olması,
■ Üretilen ürünlerde bölgeler ve iller arasında büyük fark olması,
■ Sanayi ürünlerinden üretim miktarı ve ürün çeşitliliğinin artırılması,
■ Reklam ve iletişim teknolojileri geliştirmek,
■ Ulaştırma sektörünün gelişimi ile ilgilidir.
Türkiye’de nüfusun az olduğu küçük kasabalarda ticaret hacminin düşük olduğu görülürken; Etki alanı geniş, nüfusu fazla ve konumu elverişli olan yerleşim yerlerinde ticaret hacmi yüksektir.
Ülkemizde ticareti yapılan ürünler çok çeşitlidir. Bu çeşitlilikte önemli bir faktör de bölgeler arasında üretilen ürünlerdeki farklılıktır. Örneğin Türkiye genelinde tüketilen çayın üretim alanı sadece Doğu Karadeniz bölgesindedir. Erkenci sebzeler Akdeniz kıyılarından ülkenin her yerine ulaştırılır. İstanbul ve çevresinde tekstil ürünleri, tıbbi cihazlar ve kimyasallar üretilmektedir. Bu farkın bir sonucu olarak, kırsal alanlardan şehir merkezlerine daha fazla gıda ve endüstriyel hammadde taşınırken, büyük sanayi bölgelerinden Türkiye’nin her yerine endüstriyel ürünler sevk edilmektedir.
Türkiye iç ticaretinde önemli çekim ve dağıtım merkezleri
büyük şehirler
Büyük şehirler, mal ve hizmetlerin üretildiği ve büyük miktarlarda tüketildiği yerlerdir. İstanbul, İzmir, Ankara, Adana, Bursa, Gaziantep gibi şehirler bu gruba dahildir. Bu grupta yer alan İstanbul, ülkemizin en büyük iç ve dış ticaret merkezi konumundadır. Ulusal ve uluslararası kuruluşlarda turizm, bankacılık, borsa ve sanayi faaliyetleri ile Türkiye ekonomisine önemli katkılar sağlamaktadır. Türkiye’nin iç ticaretinin yüzde 40’ını oluşturan şehir, ithalatın yaklaşık yarısını, ihracatın ise yüzde 60’ını gerçekleştiriyor.
İzmir, ülkemizde İstanbul’dan sonra en önemli ticaret merkezidir. Büyük bir tarımsal potansiyele sahip olması, modern bir limana sahip olması ve sanayi verimliliğinin artması şehri önemli bir ticaret merkezi haline getirmiştir. Kentte her yıl uluslararası ölçekte İzmir Enternasyonal Fuarı’nın kurulması ve İzmir Ticaret Borsası’nın faaliyetleri kentin ticari potansiyelini artırmaktadır.
orta şehirler
Bu şehirlerin etki alanları daha sınırlıdır. Bulundukları bölgede üretilen malların toplanarak başka merkezlere gönderildiği veya büyük şehirlerden gelen malların tüm alana dağıtıldığı şehirlerdir.
Kayseri, Konya, Malatya, Erzurum, Gaziantep, Samsun, Trabzon, Mersin, Adana bu özelliği taşıyan merkezlerdir.
endüstriyel faaliyet alanları
Büyük sanayi tesislerinin bulunduğu merkezler ticari cazibe merkezleridir. (Örn: Batı Karadeniz’de Karabük ve Ereğli, Marmara’da İzmit ve Adapazarı). Bu bölgelerde üretilen sanayi ürünlerinin bir kısmı yerel pazarlarda bir kısmı da dış pazarlarda alıcı bulurken, yerleşim yerleri ekonomik faaliyetlerine bağlı olarak göçlerle birlikte büyümekte ve tüketimlerini artırmaktadır.
turizm alanları
Turizm faaliyetleri nedeniyle artan tüketici talebi, bazı yerleşim yerlerini önemli ticaret merkezleri haline getirmektedir. (Örnek: Marmaris, Kuşadası, Bodrum).
Market: Genellikle taze meyve ve sebzelerin satıldığı ve her gün alışveriş yapabileceğiniz yerler.
Pazar: Üretici ile tüketiciyi haftanın belirli günlerinde buluşturan alanlardır.
Panayır: Yılın belirli günlerinde kurulan, pazarlar gibi teşhir tarzı satışların yapıldığı yerdir.
Sergi: Farklı bölge ve ülkelerden üretici ve tüketicilerin buluştuğu, sanayi, tarım, ticaret ve turizm alanlarında tanıtımın yapıldığı yerdir.
Dış Ticaret
Ülkeler arasında çeşitli mal ve hizmetlerin alınıp satılmasına dış ticaret denir. Bir ülkenin başka ülkelerden mal satın almasına ithalat (ihracat), diğer ülkelere mal satmasına da ihracat (ihracat) denir.
1980 öncesi Türkiye’nin ihracatı ağırlıklı olarak tarım ürünleri (fındık, incir, üzüm, pamuk, tütün gibi), ithalatı ise sanayi ürünleri (makine, ulaşım araçları, elektrikli ev aletleri) şeklindeydi.
1980 sonrası serbest piyasa ekonomisine geçilmesiyle birlikte ihracata yönelik sanayileşme politikaları uygulamaya konulmuştur.
1996 yılında Türkiye’nin gümrük birliğine girmesiyle birlikte Avrupa Birliği’nden satın alınan sanayi ürünlerinde artış olmuştur. Bu durum sanayicileri zor durumda bıraksa da oluşan rekabet ortamı, endüstriyel ürünlerimizin kalitesinin zaman içerisinde artmasına olanak sağlamıştır.
Türkiye’nin ihraç ettiği başlıca ürünler minerallerdir.
Krom, bakır, çinko, feldispat, mermer, manyezit, bor, cıva ve demir.
Tarım, ormancılık ve hayvancılık ürünleri
Tahıllar, yağlı tohumlar, sebzeler, taze meyveler, kuru meyveler, sert kabuklu yemişler, tütün, pamuk, zeytin, kereste, orman ürünleri, canlı hayvanlar ve hayvansal ürünler.
Endüstriyel Ürünler
Taşıma araçları, tekstil ve tekstil ürünleri, elektrikli ve elektronik ürünler, mobilya, cam, seramik, çimento, gıda sanayi ürünleri, madencilik sanayi ürünleri (çeşitli işlenmiş metaller), dayanıklı ev aletleri.
> Farmasötik ve kimyasal ürünler
> Tropikal meyveler
> Optik cihazlar, ölçü aletleri, saat, silahlar
Türkiye ticaretini konuştuk.
Kaynak:www.derszamani.net
Diğer gönderilerimize göz at
[wpcin-random-posts]