medyauzmani.com
Tanzimat şiiri denilince aklınıza ne geliyor? – Haberin Olsun!

Tanzimat şiiri denilince aklınıza ne geliyor?

Tanzimat şiiri denilince aklınıza ne geliyor?

Tanzimat şiiri, temalardaki büyük farklılığa rağmen, işlenişi bakımından Divan şiirinden oldukça farklıdır. Genellikle Ok ölçeği kullanılmıştır. Yeni şiir türlerinin yanı sıra divan şiirinin özellikle gazel, kıta ve edebî sanatlar biçimleri de kullanılmıştır.

Tanzimat dönemi şairleri kullanılan dili sadeleştirmeye ve konuşma dilini kullanmaya çalışmışlardır. Biçim ve konu olarak eski şiirle hiçbir ilgisi yoktur. Tanzimat devrinin birinci kuşağı Şinasi, Namık Kemal ve Ziya Paşa’dan oluşan şiirlerde medeniyet, hak, adalet, hukuk, hürriyet ve vatan gibi topluma hitap eden temalar yer almıştır. Rikizad Akram ve Abdul Haq Hamid gibi ikinci neslinin önemli şairleri, Tanrı, madde ve ruh gibi metafizik temaları ele aldılar.

Tanzimat şiirinin en önemli temsilcisi kimdir?

Tanzimat döneminin yeni oluşan şiirinin ilk temsilcisi olan Chinasi (1826-1871), Fransa’ya gitmeden önce klasik şiirler yazmıştır. Ancak Fransa’dan döndükten sonra methiyenin formatını değiştirmiş ve sosyal meseleleri ele almıştır. Şiirleri duyguyu terk edip akılcılığı benimsemiştir. Bu yönüyle Şinasi, Tanzimat’tan sonra ortaya çıkan rasyonalizmin edebiyatımızdaki temsilcisidir.

Şinasi, günlük konuşma dili olan Türkçe ile yeni bir şiir dili yaratmayı amaçlamış, ancak bunu başaramamıştır. Ancak Batı Türk edebiyatının oluşmasına önemli katkılarda bulunmuştur.

Ziya Paşa (1829-1880); Yönetmeliklere ve onlarla birlikte gelen yeniliklere bağlılık gösterin. Ama eserleri geçmişin izlerini taşıyor. Uzun şiirsel girişi nedeniyle 1874’te yayınladığı Haraba adlı antolojisiyle antik edebiyata saygı göstermekle suçlanıyor. Hecelerle yazdığı şiirler bir elin parmaklarını geçmez ve Dia Paşa’nın şiirleri şekil bakımından Divan’ın şiirlerine dayanır.

Namık Kemal (1840-1888) Öte yandan fikir ve uygulamalarıyla yeniliği benimsediği görülmektedir. Edebiyatı Batılılaştırmak istemiş ve bu istekleri doğrultusunda edebî eserler vermiştir. “Toplum için Sanat” anlayışını benimseyerek “Özgürlük, Vatan, Hukuk, Hak, Adalet, Ahlak” konularını ele almıştır. Şiirlerinde bazen yeni bazen de eski formları kullanmıştır. Vâveylâ ve Hilal-i Osmanî gibi bazı şiirlerinde gündelik dili kullanmıştır.

Tanzimat’ın ikinci kuşağını oluşturan şairler toplum için sanat anlayışlarını terk ettiler. “Sanat için sanat” anlayışını benimsemişler. Bu durumda romantizmin etkisi 1880 ve 2’den sonra yayıldı. Abdülhamid yönetiminin katı ve baskıcı yönetimi etkili oldu.

Tanzimat şiirinin ikinci dönem şairlerinden Rikizad EkremAkram birkaç işletme yarattı. düşünce t. Ekrem ki şiir tek bir amaç için yazılır, oda güzelliktir. Şair’e göre şiir mantığa uymak zorunda değildir ama ahlakla çelişemez. Güzel olan her şey bir şiire konu olabilir.

R. Ekrem hem içeriğe hem de biçime odaklanır. Biçimde, yani süslü sözlerde “Müzeyyen”i tercih eder. Şiirin konuşma dilinden çok uzak, kendine özgü bir üslubu olması gerektiğini söylüyor. Bu düşünce, Servet-i Eğlence’nin ileride gündelik dilden uzaklaşmasına neden olur.

Ekrem, kural olarak benimsediğini uygulamaz. Bu nedenle edebiyat tarihinde iyi bir sanatçı olarak değil, iyi bir teorisyen olarak tanınır. Ekrem, Divan âyetinden tamamen ayrılmasa da bazen yeni nazım şekillerini kullanır. R. Akrim’in fikirleri göz önüne alındığında, ölçek (metre) şekle göre orantılı olmalıdır. Yani ölçü müzikal uyumu taşımalıdır.

Akram daha çok aşk ve doğa ile ilgilenir. Ekrem sık sık kadınlardan bahseder. Bu sayede Türk şiiri ilk defa aile hayatına yer vermektedir. Fransız romantiklerini örnek aldığı şiirlerinde melankolik bir hava vardır. Kendi ıstırabına da seslenerek ünlü bir mersiye şairi oldu. Düzyazı şiirler de yazmıştır.

Tanzimat’ın ikinci kuşağı şairlerinden bir diğeri de Abdülhak Hamid Tarhan’dır.. Batılılaşma hareketi içinde şair. Böylece Batı’da gördüğü ve Türk şiirinde olmayan özellikleri bizim şiirimize uygulamıştır.

Aşk ve doğa temalarını işleyin. Hamid, psikolojik unsurlar içeren duygu ve düşünceye dayalı konuları ele almıştır.

Hamid’in şiirlerinde “ölüm” teması çok detaylıdır. İlk eşi Fatma Hanım’ın vefatından sonra yazdığı Makber, Ulu, Hackl gibi şiirlerinde ölüm acısını anlatmıştır. Evrenin sırlarını çözmeye aklının yetmediğini anlayınca Allah’a ve dine bağlanır.

Sosyal unsurlar nadiren ele alınmıştır. Bunlar onun toplumsal sorunları ele aldığı (Germ, Hasbahali of Bir Svili) ve yurtseverlik duygularından (İlah vatan) bahsettiğidir.

Tanzimat şiirinin özellikleri;

  • Tanzimat şiirinde bir anlatım yöntemi olmaktan çok yeni fikir ve temalar esas alınmıştır.
  • Dil basitleştirildi, ancak bu uzun sürmedi.
  • Tanzimat şiirinin ilk döneminde gazel, kaside, nazım, çekim, … gibi biçimler esas iken, ikinci dönemde Fransız şiirinin etkisinde yeni biçimler denenmiştir.
  • Her iki dönemde de uyarılma ölçüsü kullanılmış ancak hece ölçüsü denenmiştir. Ayet birimi beyit olarak kullanılır.
  • Şiir mecmuasında konu bütünlüğü önemlidir.
  • İlk dönem siyasi ve sosyal konuları, ikinci dönem bireysel ve duygusal konuları yazdım.
  • İlk dönemin şiiri dışa dönük, ikinci dönemin şiiri ise içten aktarılmıştır.
  • Birinci dönem şiirlerinde kullanılan dil, ikinci dönemde daha sade ve süslüdür.
  • İlk dönem şairleri Divan şiirini sık sık eleştirerek ortadan kaldırmak istemişlerdir. ikincisi. Dönemin şairleri şiiri sanat için benimsedikleri için estetiğe divan şairleri kadar önem vermişlerdir.
  • İlk dönem şairlerinde kanun ve düzen, adalet ve hürriyet, aile ve millet, vatan ve bilim gibi konular Fransız İhtilali’nin getirdiklerinin etkisiyle kaleme alınmıştır.

Tanzimat dönemi şiirinin özellikleri ve aklınıza gelenlerle ilgili yorumlarınızı aşağıya yazabilirsiniz.

Kaynak:www.derszamani.net

Diğer gönderilerimize göz at

[wpcin-random-posts]

Yorum yapın