İçindekiler
Mısır’ın efsanevi ikinci şehri ve en büyük limanı olan İskenderiye, onlarca yıldır dalgaların altında kaybolma tehlikesiyle karşı karşıya. Nil Deltası’nda kurulan Büyük İskender’in şehri, küresel ısınma nedeniyle karada ve denizde batıyor.
BM’nin en iyi senaryosuna göre bile, 2050 yılına kadar şehrin üçte biri sular altında kalacak veya yaşanamaz hale gelecek ve altı milyon sakininden 1,5 milyonu evlerini terk etmek zorunda kalacak.
Antik kalıntıları ve tarihi hazineleri de Akdeniz’den büyük tehlike altındadır.
Yüzlerce İskenderiye sakini, 2015 ve 2020 yıllarında sel nedeniyle zayıflamış apartmanları terk etmek zorunda kaldı.
Bir zamanlar toprağını donduran ve açık denizlerden gaz çıkaran nehrin alüvyonunu hapseden Nil üzerindeki barajlar tarafından baltalanan şehir her yıl üç milimetreden fazla batıyor.
Bu sırada deniz yükseliyor. Birleşmiş Milletler iklim uzmanları paneli olan Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin en şiddetli tahminlerine göre, Akdeniz önümüzdeki otuz yılda bir metre (3,2 fit) yükselebilir.
Bu, “Nil Deltası’ndaki yüksek verimli tarım arazilerinin üçte birini” ve “İskenderiye gibi tarihi açıdan önemli şehirleri” sular altında bırakacak.
BM uzmanları, Akdeniz’in dünyanın neredeyse her yerinden daha hızlı yükseleceğini söylüyor.
Mısır Sahil Koruma Kurumu başkanı Ahmed Abdel Qader, “İklim değişikliği bir gerçeklik haline geldi ve artık boş bir tehdit değil” dedi.
Mısır ve diğer BM araştırmalarının belirlediği en iyi senaryolarda bile, Akdeniz 2050 yılına kadar 50 santimetre yükselecek.
Bu, İskenderiye’nin yüzde 30’unun sular altında kalmasına, nüfusun dörtte birinin yeniden yerleştirilmesine ve 195.000 kişinin işini kaybetmesine neden oluyor.
Abdel Kader, “İskenderiye aynı zamanda ülkenin en büyük limanına da ev sahipliği yapıyor” dedi ve ekonominin ana merkezlerinden biri olduğu için böyle bir felaketin Mısır’ın 104 milyonluk nüfusu üzerinde ciddi yansımaları olurdu.
Deniz, 1960’lardan bu yana delta boyunca üç kilometreden fazla iç kısımda ilerledi ve 1980’lerde 19. yüzyıldan kalma ünlü Rosetta Deniz Feneri’ni yuttu.
Tüm bunlar, son on yılda yaklaşık iki milyon daha fazla insanın gelmesi ve Mısır’ın başka yerlerinde olduğu gibi altyapı yatırımlarının gecikmesiyle birlikte İskenderiye’nin nüfusu patladığında gerçekleşiyor.
Şehrin valisi Muhammed el-Şerif, yol kanalizasyon şebekesinin bir milyon metreküp yağmuru emmek için kurulduğunu söyledi. Ancak iklim değişikliğine eşlik eden şiddetli fırtınalarla birlikte “Bugün günde 18 milyon metreküp düşebiliriz.”
İklim değişikliği, İskenderiye’nin olağandışı sıcaktan kara dönüşebilen hava durumunu da bozuyor.
Bölge sakinlerinden 36 yaşındaki Mohammed Omar, AFP’ye verdiği demeçte, “Ekim ayının sonunda böyle bir sıcaklık görmedik” dedi.
Artan tehdit, zarif Art Deco kafeleri ve Paris tarzı apartmanlarıyla 20. yüzyılın başlarındaki kozmopolit altın çağını kutlayan bir şehrin imajına da ışık tutuyor.
İngiltere Başbakanı Boris Johnson geçen yıl Glasgow’daki COP26 iklim konferansında İskenderiye’nin “dalgalar altında” kaybolma tehlikesiyle karşı karşıya olduğu konusunda uyardığında birçok Mısırlı dehşete kapıldı.
Abdel-Qader, “Evet, bir tehdit var ve bunu inkar etmiyoruz, ancak onu hafifletmek için projeler başlatıyoruz.” Dedi.
69 kilometrelik sahil boyunca dev bir kamış kuşağı dikildi. “Kum etraflarına yapışıyor ve birlikte doğal bir bariyer oluşturuyorlar” dedi.
Abdel-Qader, uyarı mekanizmalarının ve dalga ölçüm sistemlerinin yakında devreye gireceğini sözlerine ekledi.
İskenderiye’nin zengin ve eski mirası özellikle risk altındadır. Bunlardan en açıklayıcı olanı, bir zamanlar Antik Dünyanın Yedi Harikasından biri olan İskenderiye Feneri olan arazide inşa edilen 15. yüzyıldan kalma Kitbay Memluk Kalesi’dir.
Acımasızca denize açılan 5.000 dev beton bloktan oluşan dalgakıran, onu korumak için yerleştirildi.
19. yüzyıl frizindeki hasarı azaltmak için daha fazlası yerleştirildi.
Yıkım ve yeniden inşa, bir zamanlar dünyanın en büyük bilgi tapınağı olan İskenderiye Kütüphanesi’ni barındıran bir şehir için yeni bir şey değil, ta ki şehir yanlışlıkla Julius Caesar’ın güçleri tarafından yakılana kadar.
Abdülkadir, ne onun modern varisi, ne de Akdeniz’e doğru bir güneş kursu gibi kıvrılan korniş üzerindeki parıldayan yapının, ne de şehrin geri kalanının sulu bir mezara bırakılamayacağı konusunda ısrar etti.
“Batı’nın ahlaki bir sorumluluğu var: Uygarlığının ve endüstriyel modelinin sonucu olan iklim değişikliğinin olumsuz etkilerine karşı koymaya yardım etmeli.”
Mısır, bu mesajı BM’nin COP27 iklim müzakereleri 3 Kasım’da orada başladığında eve götürecek.
Diğer gönderilerimize göz at
[wpcin-random-posts]